Tineke geeft Nederlandse les met handen en voeten

Welk vrijwilligerswerk heeft Tineke Kaat NIET gedaan, kun je beter vragen. Een spelotheek gestart, een gastouderproject opgezet, een kinderkoor, een ouderenkoor geleid en gewandeld met ouderen in een rolstoel. En nee, dat is nog niet alles; met twee andere muziekliefhebbers de muziekmappen gereorganiseerd en gedigitaliseerd bij het gemengde koor in Venhuizen waar ze als sopraan ook in meezong, collectes georganiseerd…noem het maar op. En dat allemaal naast haar werk als inval-leerkracht op de basisschool.

Eigenlijk spreken we Tineke over haar werk als taalvrijwilliger. Maar in het gesprek komt ze erachter dat ze al jarenlang vrijwilligerswerk doet. “Na mijn verhuizing van Heiloo naar West-Friesland ben ik vrijwilligerswerk gaan doen, naast mijn parttime baan als leerkracht en het opvoeden van drie kinderen. Een goede manier om mensen te leren kennen in een nieuwe woonplaats. Bovendien: het leven bestaat uit meer dan alleen maar werken, eten en slapen, toch?”

Verjaardagsvisite

Tineke neemt het ene initiatief na het andere. Zo komt het leukste vrijwilligerswerk op haar pad. De spelotheek in Wervershoof bijvoorbeeld, die zette ze – met hulp van een opbouwwerker - gewoon zelf op. “Het leek me een goed idee. Op mijn verjaardag nodigde ik wat mensen uit de buurt uit. Ik besprak mijn idee en iedereen wilde meedoen. Toen moesten we nog de gemeente overtuigen, want we hadden een plek en geld nodig. Het begon met een kast en speelgoed dat we als bestuur zelf verzamelden door de deuren langs te gaan. Veel speelgoed dat we kregen was kapot of incompleet. Dat repareerden we dan. Met subsidie van de gemeente en geld uit fondsen konden we ook nieuw speelgoed kopen.”

Ouderen

Ze stapt gewoon het verzorgingshuis binnen als ze wat activiteiten zoekt. “Toevallig konden ze iemand gebruiken om het ouderenkoor te leiden. Ik bracht wat nieuw repertoire in met ouderwetse kinderliedjes. De begeleidend pianiste zei: ik weet niet of de ouderen dat aan kunnen, maar wat denk je? Het ging hartstikke goed. We bedachten bewegingen bij de muziek en zetten de hele boel op stelten.”

Groepje van negen

Ook de taallessen kwamen zo op haar pad. “Lezen is mijn leven lang een redding geweest. Dus toen in Venhuizen de bibliotheek een kinderbieb werd, wist ik dat ik daar graag zou willen helpen. In de bibliotheek werd ik aangesproken door een Somalische vrouw die graag Nederlands wilde leren, of ik haar niet kon helpen? Dat leek me ook leuk. Voor ik het wist had ik een groepje van negen mensen die ik Nederlandse les gaf. Nou ben ik als leerkracht wel een groep gewend, maar dit werd me toch een beetje veel. Dus ik heb er andere vrijwilligers bij gevraagd.”

Zo kwam Tineke ook bij Vrijwilligerspunt in beeld, want ook bij ons komen veel vragen binnen van mensen die graag Nederlands willen leren. “In Enkhuizen heb ik drie jaar conversatieles gegeven, maar al langer werkte ik een-op-een met mensen om hun Nederlands praktisch te verbeteren. De laatste jaren zet ik me in mijn nieuwe woonplaats Wervershoof in als vrijwilliger om nieuwkomers Nederlands te leren.”

Ook het taalcafé in Enkhuizen en Hoogkarspel mocht een tijdje op haar medewerking rekenen. Het is haar op het lijf geschreven: Tineke communiceert makkelijk met iedereen. “Soms spreek ik mensen bij de bushalte, die willen dan ook Nederlandse les. Of ik raak in gesprek met mensen op straat. Ik vind het altijd interessant om van mensen te horen wie ze zijn en wat hun verhaal is.”

Hoofd, schouders, knieën, teen

Linksom of rechtsom, het lukt haar altijd om mensen les te geven, zelfs als ze nog geen woord Nederlands spreken. “In de klas praten we Nederlands, ik wil liever niet dat een van de deelnemers gaat tolken. Met handen en voeten komen we een heel eind.” Ze heeft allemaal handige trucs voor de lessen. “Ik beeld veel uit, gewoon zelf. We behandelen bijvoorbeeld het gezicht: oren, ogen, neus, haar, mond. Ga zitten, ga staan, lopen, links, rechts. Alles is lesmateriaal. En soms gebruik ik een vertaalapp, dat werkt ook. Ook zingen we, zo’n liedje als ‘hoofd, schouders, knieën, teen’. Altijd lachen, die lessen. Humor is belangrijk!”

Tijdens de taallessen van Tineke ontstaat een band. Sommige nieuwkomers kent ze al jarenlang. “Ze zien me bijna als een soort moeder. Ik ervaar warmte die we soms als Nederlanders missen. Nu mijn partner pas is overleden, krijg ik van mijn leerlingen ontroerende cadeautjes. Iemand stond zelfs met een kam bananen op mijn stoep, zo lief. Mensen hebben zo weinig, maar ze geven zo veel.”